Żeliwo od wieków stanowi jeden z priorytetowych materiałów stosowanych w przemyśle, a jego właściwości mechaniczne sprawiają, że jest obecne w wielu gałęziach produkcji. Odróżnia się wysoką wytrzymałością na ściskanie a także odpornością na ścieranie, co umożliwia na wykonywanie elementów wymagających sporej trwałości. Wytwarzanie elementów żeliwnych obejmuje procesy odlewania, które umożliwiają zyskanie nieprostych kształtów i struktur, oraz możliwość tworzenia wyrobów o różnej grubości ścian i odpowiednich właściwościach użytkowych.
W zależności od rodzaju żeliwa, może ono mieć różnorodne cechy, np żeliwo szare jest relatywnie proste w obróbce, jednak żeliwo sferoidalne cechuje się większą udarnością i elastycznością, co wpływa na zakres zastosowań w przemyśle maszynowym i budowlanym.
W przemyśle motoryzacyjnym i maszynowym elementy z żeliwa znajdują wykorzystanie w konstrukcjach silników, wałów, korpusów maszyn czy bloków silnikowych. Dzięki stabilności wymiarowej żeliwo daje możliwość na produkcję części, które zachowują swoje parametry dosłownie przy dużych obciążeniach termicznych i mechanicznych. Odporność żeliwa na wysokie temperatury powoduje, że jest ono stosowane w układach hamulcowych, elementach pieców przemysłowych oraz w częściach sprzętu transportowego. W budownictwie żeliwo wykorzystywane jest do produkcji rur kanalizacyjnych, odlewów dekoracyjnych oraz elementów nośnych, a jego właściwości antykorozyjne, szczególnie w połączeniu z odpowiednimi powłokami ochronnymi, umożliwiają długotrwałe korzystanie w skomplikowanych warunkach atmosferycznych.
Różnorodność zastosowań żeliwa wynika też z sposobów jego modyfikowania poprzez dodatek różnych pierwiastków stopowych, co pozwala na pozyskanie materiałów o konkretnych parametrach wytrzymałościowych i technologicznych. Odlewy żeliwne mogą być wyposażone w struktury krystaliczne i powierzchnie dostosowane do potrzeb konkretnego zastosowania, np elementy o wysokiej twardości powierzchniowej stosowane są w maszynach przemysłowych, jednak żeliwo o większej elastyczności kontroluje się w częściach poddawanych wibracjom i obciążeniom dynamicznym. Procesy obróbki mechanicznej, frezowania czy toczenia elementów z żeliwa pozwalają na uzyskanie dokładnych wymiarów i implementację części do systemów mechanicznych, w których mają funkcjonować.
Oprócz przemysłowych zastosowań żeliwo znajduje również miejsce w codziennym życiu, na przykład w produkcji naczyń kuchennych, elementów grzewczych czy ozdobnych detali architektonicznych. Dzięki odporności na wysoką temperaturę i możliwość zachowania stabilności kształtu podczas eksploatacji, żeliwo jest materiałem wykorzystywanym zarówno w urządzeniach grzewczych, jak i w konstrukcjach wymagających estetyki połączonej z funkcjonalnością. Warto też zauważyć, że elementy żeliwne mogą być niejednokrotnie przetapiane i poddawane recyklingowi, co zwiększa ich znaczenie z punktu widzenia zrównoważonego rozwoju i gospodarki materiałowej. Różnorodność właściwości oraz szeroki zakres zastosowań sprawiają, że żeliwo pozostaje jednym z kluczowych materiałów stosowanych w różnych dziedzinach przemysłu i zwyczajnego życia.
Źródło: krzesło z oparciem.